PAROLAMIZ YA İSTİKLAL YA ÖLÜM

Abdullah ŞAHİN

MENÜ
10.SINIF TARİH DERSİ
12.SINIF İNKILAP TARİHİ DERSİ
T.C İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK
ÇAĞDAŞ TÜRK VE DÜNYA TARİHİ
YNT TV

OĞUZ YABGU DEVLETİ

OĞUZ (UZ) YABGU DEVLETİ (860-1068)

oğuz yabgu devleti ile ilgili görsel sonucu

7. yüzyıl civarında konar-göçer bir yapıyla yer değiştirmeye başlamışlar ve coğrafi olarak Bizans İmparatorluğu kayıtlarına göre önce Balkanlara yayılmışlardır. Oğuzlar, Türkiye, Azerbaycan, Türkmenistan, İran, Irak, Suriye, Mısır ve Balkanlarda (Bulgaristan, Romanya, Yunanistan, Makedonya,  Kosova, Sırbistan) yaşayan Türklerin atası sayılmaktadırlar. 


OĞUZLAR, Türkler'in en kalabalık kolu, tarih belgeseli




Türk Tarihinin en köklü, en kalabalık boyu olan “Uzlar” (Oğuzlar), Göktürk Birliğinin yıkılmasıyla diğer Türk Boylarıyla ihtilafa düşmüş, İç Asya’daki Türk boylarıyla girdiği mücadeleler neticesinde Batıya doğru göç ederek önce Hazar coğrafyasına, oradan da Kuzey Karadeniz’e ulaşarak Doğu Avrupa’ya Türk izlerini taşımış, 11. Yy’da diğer Türk Kavimleri olan Kuman-Kıpçaklar tarafından mağlup edilerek tarih sahnesinden silinmiştir.

İç Asya’daki kadim Türk Devletlerinin temel taşını teşkil eden Oğuzlar, batıya doğru ilerledikçe Kuz ve Guz ünvanları alarak tarih kayıtlarına UZ’lar olarak geçmiştir.

Uzların Kuzey Karadeniz bölgesindeki varlıkları bir süre daha devam etmişse de bu zorlu coğrafya Uzlar için ulaşılabilecek son nokta olmuştu. Batıda Peçenekler Roma İmparatorluğunun muhafazasına girmiş, doğuda Kuman-Kıpçak akınları engellenemez şekilde artmıştı.

Uzların bu zorlu coğrafyadaki varlıkları 1068 yılına kadar devam etmişse de Kuman-Kıpçak akınlarına karşı koyamayıp art arda aldıkları mağlubiyetlerle yıkılarak Kuman-Kıpçak devletine tabi hale geldiler.

Asya Türklerinin en kalabalık boylarından biri olan Oğuzlar, mücadeleler ve göçlerle Avrupa’nın Kuzeyine kadar ulaşıp, yıkıldıktan sonra Doğu Avrupa’daki Türklüğün temellerini oluşturdular.

Oğuzlar başta Selçuklu ve Osmanlı olmak üzere daha birçok Türk devletinin kurucuları olarak bilinirler. Uzların günümüze kadar gelen varlıkları bugünkü Moldavya’da yaşayan, dil ve kültürlerini büyük ölçüde muhafaza eden Gagauz Türkleridir.

 

DEDE KORKUT KİTABI

Dede Korkut Kitabı, destanı Oğuz hikâyelerinin mecmuasıdır. Çok önce teşekkül eden ve asırlarca Türklerin arasında yaşayıp gelişen bu destanlar nihayet 15. asrın sonları ile 16. asrın başlarında yazıya geçirilmiştir. Eserde nazım ve nesir bir arada verilmiştir. Eser on iki destansı hikâye ve bir mukaddimeden oluşur. Hikâyelerde, destandan halk hikâyeciliğine geçiş döneminin ürünü olduğu için destan ve masal unsurlarına da rastlanmaktadır.

Kıpçakların ve Hristiyanların Oğuz Türkleriyle yaptığı mücadeleler Dede Korkut Kitabı’ndaki bazı kısımların ortaya çıkmasına sebep olmuş olabilir. Yüz temel eser içinde yer alan Dede Korkut Kitabı’nın biri Dresden’de, öbürü Vatikan’da olmak üzere iki yazması vardır. Dresden nüshası 12, Vatikan nüshası 6 hikâyeyi içine almaktadır. Dede Korkut destanların ilk anlatıcısıdır. Hikâyelerinde veli bir kişi olarak ortaya çıkar. Oğuzlar önemli meseleleri ona danışırlar. Keramet sahibi olduğuna inanılır. Gelecekten haberler verdiği söylenir. Ozan ve kamdır. Oğuzname’de, Dede Korkut’un 295 yıl yaşadığı ve İslam dini peygamberi Muhammed’e elçi olarak gönderildiği anlatılmaktadır. Dede Korkut'un mezarının Bayburt Masat Köyünde olduğuna dair rivayetler vardır. Her yıl Bayburt'ta "Uluslararası Bayburt Dede Korkut Kültür Sanat Şöleni" düzenlenmektedir.

 

Dresden Nüshası; Dresden yazması kısa bir giriş ve 12 öyküden oluşur.

  Dirse Han Oğlu Boğaç Han

  Salur Kazan'ın Evi Yağmalanması

  Kam Büre Bey Oğlu Bamsı Beyrek

  Kazan Bey Oğlu Uruz'un Tutsak Olması

  Duha Koca Oğlu Deli Dumrul

  Kanlı Koca Oğlu Kanturalı

  Kazılık Koca Oğlu Yegenek

  Basat'ın Tepegöz'ü Öldürmesi

  Begin Oğlu Emren

  Uşun Koca Oğlu Segrek

  Salur Kazanın Tutsak Olup Oğlu Uruz'un Çıkarması

  İç Oğuz'a Taş Oğuz Asi Olup Beyrek Öldüğü

Vatikan Nüshası; Vatikan yazmasında kısa bir giriş ve altı öykü vardır:

  Hikayet-i Han Oğlu Boğaç Han

  Hikayet-i Bamsı Beyrek

  Hikayet-i Salur Kazan'ın Evi Yağmalanduğudur

  Hikayet-i Kazan Begün Oğlu Uruz Han Tutsak Olduğudur

  Hikayet-i Kazılık Koca Oğlu Yegenek Bey

  Hikayet-i Taş Oğuz İç Oğuz'a Asi Olup Beyrek Vefatı

 




Zaman Yolcusu - Türklerin İzinde/Oğuz Türklerinin Yurdu Azerbaycan


Yorumlar - Yorum Yaz
Anket
"PAROLAMIZ YA İSTİKLAL YA ÖLÜM" KİTABIMIZI OKUDUNUZ MU?
TÜRK İSLAM DEVLETLERİ TARİHİ
OSMANLI DEVLETİ TARİHİ
abdullahhoca

SİTEMİZE GÖSTERMİŞ OLDUĞUNUZ İLGİYE TEŞEKKÜRLER...
TARİH BİZDEN ÖĞRENİLİR.
Site Haritası