Hünkar İskelesi Madalyası
Hünkâr İskelesi Madalyası, Osmanlı Sultanı II. Mahmud döneminde bastırılan Osmanlı devlet madalyalarından biridir. 1832 yılında verilmeye başlanmıştır.
Çeşit | Yardımlaşma ve Saldırmazlık Antlaşması |
---|---|
İmzalanma | 8 Temmuz 1833 |
Yer | İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu |
İmzacı devletler | Rus İmparatorluğu Osmanlı İmparatorluğu |
Dilleri | Osmanlı Türkçesi, Rusça |
Sultan II. Mahmud 1829 yılında Rusya'yla yapılan savaşı sonuçlandıran Edirne Antlaşması'nı imzalamıştı. Bu arada Mısır Valisi Kavalalı Mehmet Ali Paşa, Osmanlı İmparatorluğu'na karşı ayaklandı. Fransa, Mehmet Ali Paşa'yı destekliyor, İngiltere ise tereddütlü kalıyordu. Osmanlı İmparatorluğu isyanı bastırmak için Rusya'dan yardım istemek zorunda kaldı. Padişah, Tuna kıyılarındaki otuz bin kişilik Rus birliğinin İstanbul'u korumak üzere gönderilmesini istedi. Rusya bu isteği kabul edince Padişah, Mehmet Ali Paşa ile anlaşmak için yeni çareler aramaya başladı. Fakat Fransa bu çabaları etkisiz kıldı. Bunun üzerine Amiral Lazanev'in komutasında dokuz savaş gemisinden kurulu Rus filosu, Boğaz'ı geçerek Büyükdere önünde demirledi. Rusya'nın Mısır'a baskısı ve durumun çıkarlarına uygun olmadığını gören Fransa ve İngiltere'nin girişimleri sonucu 14 Mayıs 1833'te Osmanlılarla Mehmet Ali Paşa arasında Kütahya Antlaşması yapıldı. Kütahya Antlaşması, Mısır valisi ile olan anlaşmazlıkları çözümleyecek ilkelerden çok uzaktı. II. Mahmud barışı sağlamış olmakla birlikte kendini güvencede hissetmiyordu. O yüzden Rusya'yla bir karşılıklı yardımlaşma ve saldırmazlık antlaşması yapmaya karar verdi. Rusya yardımlarının mükâfatını almak için bir antlaşma yapmak istiyordu. Süresi 8 yıl olan antlaşmanın gizli bir maddesine göre boğazlar bir harp durumunda diğer devletlere kapalı ancak Rus donanmasına açık olacaktı.[1] Böylece Hünkar İskelesi Antlaşması imzalandı.
II. Mahmut kendisini valisi karşısında küçük düşüren ve önemli toprak kaybına neden olan Kütahya Antlaşmasını kabullenememişti. İlk fırsatta Mehmet Ali Paşa’dan Suriye, Filistin ve hatta mümkünse Mısır’ı geri almayı istiyordu. Yani Kütahya Antlaşması aslında Sultan ile Mısır Valisi arasında sorunları çözen bir barış değil, her an sonlanabilecek bir mütarekeydi. Bu durumun farkında olan İngilizler muhtemel bir savaşı engellemek için çaba harcadılar.[2]
8 Temmuz 1833’te imzalanan antlaşma, bir önsöz, altı açık ve bir gizli maddeden meydana geliyordu.
Fransa ve İngiltere antlaşmanın imzalandığını öğrenir öğrenmez antlaşmayı protesto ettiler. Bir İngiliz donanması İzmir önlerine geldi. Avusturya, Hünkar İskelesi Antlaşması'nın sakıncaları konusunda Çar'ı ikna etti. Çar I. Nikolay antlaşmayı bozmamakla birlikte, şatlarını yerine getirmeyeceğini söyleyerek ortamı yumuşattı. Daha sonra da Avusturya ve Prusya ile 18 Eylül 1833'de Munchergratz Antlaşması'nı yaptı.
Hünkar İskelesi Antlaşması, Boğazlar Sorununun ortaya çıkmasına neden olmuştur. Boğazlar Sorunu 1841'deki Londra Boğazlar Konferansı'nda tekrar ele alınmıştır.
Hünkar İskelesi Madalyası | |
---|---|
Osmanlı Padişahı tarafından verilir | |
Ülke | Osmanlı İmparatorluğu |
Tür | Sivil hatıra madalyası |
Olası Hak Sahipleri | Osmanlı devlet adamları |
Gerekçe | Hünkar İskelesi Antlaşması anısına verildi. |
Durum | Verilmemektedir. |
İstatistikler | |
İlk Verilişi | 1832 |
Son Verilişi | 1837 |
Öncelik | |
Üst | İşkodra Madalyası |
Ast | Akka Madalyası |
Hünkâr İskelesi Madalyası, Osmanlı Sultanı II. Mahmud döneminde bastırılan Osmanlı devlet madalyalarından biridir. 1832 yılında verilmeye başlanmıştır.