PAROLAMIZ YA İSTİKLAL YA ÖLÜM

Abdullah ŞAHİN

MENÜ
10.SINIF TARİH DERSİ
12.SINIF İNKILAP TARİHİ DERSİ
T.C İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK
ÇAĞDAŞ TÜRK VE DÜNYA TARİHİ
YNT TV

NASTURÎ İSYANI

NASTURÎ İSYANI (7 AĞUSTOS-26 EYLÜL 1924)

X  Nasturi Ayaklanması (7 Ağustos-26 Eylül 1924) Güneydoğu Anadolu'da Süryanilerin bağımsızlık için başlattığı isyan hareketi. İsyan Birleşik Krallık'ın kışkırtması ile başlamış ve Birleşik Krallık uçakları asilere yardım amacıyla Türkiye mevzilerine saldırmıştır.

X  Nasturiler, I.Dünya Savaşı'na girildiğinde Osmanlı'ya karşı cephe almışlardı. İçlerinden büyük kısmı Rusya İmparatorluğu'na sığınmış ve İran'ın Hoy, Urmiye bölgesine yerleştirilmişlerdi. Ekim Devrimi sonucu Çarlık ordusu bölgeden çekilince zaman zaman Türkiye kuvvetleriyle çarpışmışlardı.

X  Böylece Türkiye idaresinden çıkmaya yönelen Nasturiler, Musul sorunu'nun İngiltere ile bir savaş olasılığını da içeren derin bir anlaşmazlığa dönüştüğü sırada İngiltere desteğini arkalarına alarak ayaklandılar. Londra Başpiskoposluğu sanını taşıyan bazı misyonerlerin bir süredir propaganda yaptığı biliniyordu. Diyarbakır'da konumlanmış VII. kolordu komutanı Cafer Tayyar Paşanın (Eğilmez) tespitlerine göre Van'ın güneyinden Siirt ilinin doğusundan ve Mardin ilinin kuzeydoğusundan Irak sınırına uzanan geniş alanda yayılmış Nasturiler, İngiltere yardımıyla silahlanmışlardı. Bu süreçte devlet memurları görevlerini yapamaz olmuştu ve son olarak bölgede muvazzaf  jandarma yaşamını yitirmişti.

X  İsyanı bastırmak için bölgeye kuvvet gönderildi. Ancak İngiltere uçakları, Irak sınırının kesinleşmemesinden faydalanarak Türkiye sınırını geçti ve ordu birliklerine ateş açtı ve Türkiye hükumetine bir nota vererek bölgedeki askeri harekatın durdurulmasını isteyerek aksi halde Türkiye'ye karşı harekat düzenleyeceklerini bildirdiler. Bunun üzerine hükümet 14 Ağustos'ta Cafer Tayyar Paşa'ya isyanı bastırma görevi verdi. İsyanın bastırılması için başta Simko diye tanınan Şikak Aşireti başkanı İsmail Ağa ile çeşitli Kürt aşiretleriyle irtibat kuruldu.

X  İsyan 26 Eylül'de kesin olarak bastırıldı. Sınırı geçerek kaçmak zorunda kalan Nasturiler de Birleşik Krallık mandasındaki Irak'a sığındılar..


Yorumlar - Yorum Yaz
Anket
"PAROLAMIZ YA İSTİKLAL YA ÖLÜM" KİTABIMIZI OKUDUNUZ MU?
TÜRK İSLAM DEVLETLERİ TARİHİ
OSMANLI DEVLETİ TARİHİ
abdullahhoca

SİTEMİZE GÖSTERMİŞ OLDUĞUNUZ İLGİYE TEŞEKKÜRLER...
TARİH BİZDEN ÖĞRENİLİR.
Site Haritası