RÖNESANS (YENİDEN DOĞUŞ)
 XV. yüzyılın sonlarıyla XVI. yüzyılın ilk yarısında, önce İtalya’da başlayan ve daha sonra Fransa, Almanya, İngiltere ve diğer Avrupa ülkelerinde görülen edebiyat, güzel sanatlar (resim, mimarlık, heykeltıraşlık vb.), bilim ve teknik alanında görülen gelişmelere, “Yeniden Doğuş” anlamına gelen “Rönesans” adı verilir.

Rönesans’ın Nedenleri
 Matbaanın bulunması ve bu sayede yeni buluş ve düşüncelerin her tarafa kolayca yayılması
 Büyük Coğrafî Keşifler sayesinde Avrupa’nın zenginleşmesi ve Avrupa’da sanata ve edebiyata değer veren zengin ve üstün bir sınıfın (mesen) ortaya çıkması
 XV. ve XVI. yüzyıllarda pek çok üstün yetenekli insanların yetişmesi ve bunların çalışmalarını birleştirmeleri
 Orta Çağ’dan beri gelişmekte olan güzel sanatların XV. ve XVI. yüzyıllarda Avrupa’da olgunlaşması
 Latin ve Yunan klâsiklerinin incelenmesi ve Hümanizm hareketinin başlaması

Rönesans’ın İtalya’da Başlamasının Nedenleri
 İstanbul’un fethi sonrasında bazı Bizans bilim adamlarının İtalya’ya kaçması
 Haçlı Seferleri’nden sonra Akdeniz ticaretinin İtalyan prensliklerinin eline geçmesi ve İtalya’nın diğer Avrupa ülkelerinden daha önce zenginleşmesi
 İtalya’nın tarihsel önemi itibariyle eski Yunan, Roma ve Helen medeniyetinin merkezi olması, onu Avrupa’nın kültür merkezi yapmıştır.

İTALYA’DA RÖNESANS HAREKETLERİ

Edebiyat
 İtalya’da Rönesans hareketleri “Hümanizma” ile başlamıştır. (Antikite edebiyatının incelenmesidir.)
 Yunanca, Latince ve İbranice metinler Eflatun, Napoli, Yeni Roma Akademileri’nde incelenmiştir.
 Hümanizmin öncüleri; Dante, Petrark ve Bokaçius’dur. (XIV. yy.)
 XV. ve XVI. yüzyıllarda ise Makyavel, Gişarden, Ariyosto ve Tosso Hümanizmin önde gelen isimleridir.

Resim
 Anatomi biliminin gelişmesi, perspektifin incelenmesi, insan vücuduna ve güzelliğe değer verilmesiyle resimde Rönesans
doğmuştur.

İtalya’da zamanla üç resim okulu oluşmuştur. Bunlar:
 Venedik Okulu: daha çok manzara resmi yapmışlardır. (Paysagiste) en önemli temsilcisi Tisiyen’dir.
 Floransa Okulu: İnsan vücuduna, perspektif ve anatomiye değer vermişlerdir. Temsilcilerinden Ciyoto, İtalyan resmini Bizans etkisinden kurtarmış ve resimde Rönesans’ın doğmasını sağlamıştır. Önemli temsilcileri Mikelanj (Mikelancelo) ve Leonardo da Vinci’dir.
 Roma Okulu; Dinî konuları işlemişlerdir. En önemli temsilcisi Rafael (Rafael Sanzino)’dir.

Mimarlık
 Rönesans devrinin mimarları, ortaçağ mimarîsi olan Gotik tarzını terk etmişler ve yeni bir mimari üslup oluşturmuşlardır.
 En önemli temsilcileri Bramant ve Mikelanj’dır.

Heykeltıraşlık
 Antik dönem heykellerinin incelenmesi ve kopya edilmesiyle heykeltıraşlık gelişmiştir. En önemli temsilcileri; Donatello, Giberti, Mikelanj’dır.

Rönesans Hareketlerinin Diğer Avrupa Ülkelerine Yayılması
 İtalya’da başlayan Hümanizm ve Rönesans hareketleri; İtalya’nın din ve kültür merkezi oluşundan ve İtalya’nın Fransa, İspanya ve Almanya arasında paylaşılamaması nedeniyle çıkan İtalya Savaşları’nın etkisiyle, batı Avrupa’ya yayılmıştır.

Fransa
 Hümanizmada Rable (Rabelais), Ronsard ve Montaigne; mimarîde Piyer Lesko, Jan Bülan, heykeltıraşlıkta Jan Gojon ve resimde
Fransuva Klue’dir.

İngiltere
 En önemli temsilcisi, Hamlet-Othello-Romeo ve Jülyet’in yazarı William Shakespeare (Şekspir)’dir.

Almanya
 Erasmus, Röklen ve Albrecht Dürer önemli temsilcilerdir.

İspanya
 En önemli temsilcisi Don Kişot’un yazarı Cervantes’tir.

Hollanda
 En önemli temsilcisi ressam Rambrand’dır.

RÖNESANS’IN SONUÇLARI
 Skolâstik Düşünce yıkılmış, yerine deney ve gözleme dayalı pozitif (serbest ve bilimsel) düşünce doğmuştur.
 Hıristiyanlığın sanat ve düşünce üzerindeki baskısı sona ermiştir.
 Bilim, sanat ve edebiyatta pek çok yeni eserler verilmiştir.
 Reform hareketine zemin hazırlamıştır.
 Avrupa’da bilimsel gelişmelerin önü açılmıştır.

RÖNESANS’IN OSMANLI DEVLETİ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ
 Osmanlı Devleti bu dönemde “Yükselme Dönemi”ni yaşadığı için, Avrupa’da bilim, teknik ve sanat alanlarında yaşanan gelişmelerden uzak kalmıştır.
 Bu durum sonraki süreçte Osmanlı Devleti’nin bilim, teknik ve ekonomik alanlarda Avrupa’nın gerisinde kalmasına ortam hazırlamıştır.