PAROLAMIZ YA İSTİKLAL YA ÖLÜM

Abdullah ŞAHİN

MENÜ
10.SINIF TARİH DERSİ
12.SINIF İNKILAP TARİHİ DERSİ
T.C İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK
ÇAĞDAŞ TÜRK VE DÜNYA TARİHİ
YNT TV

DOĞU AKDENİZ UYGARLIKLARI

6. DOĞU AKDENİZ UYGARLIĞI

A. Fenikeliler

  • Fenikelilere bu ismi veren Yunanlılar olmuştur ve Fenikeliler ismini ilk olarak Yunanlı tarihçi Homeros kullanmıştır. Fenikelilerin kendi dillerinde kendilerine ne ad verildiği tam olarak bilinmemektedir. Kendilerini Kenaniler adıyla zikrettikleri sanılmaktadır. Fenikeliler, Lübnan kıyılarındaki yerli halk ile Samilerin karışmasından oluşan bir kavimdir. Lübnan Dağları ile Doğu Akdeniz kıyıları arasındaki bölgede yaşamışlardır. Tarıma ve hayvancılığa elverişli olmayan bu dağlık bölgede deniz ticaretine önem vermek zorunda kalmışlardır. Zamanla Akdeniz ticaretine egemen olan Fenikeliler bu kıyılarda Aradus, Simyra, Tripoli, Cebal-Byblos, Beryte, Sidon, Tyros, Akkho, Trablus ve Sayda liman kentlerini kurmuşlardır. En önemli sömürgeleri ise Kartaca (Tunus) olmuştur.

Dünya birçok yeniliği Fenikelilerle tanımıştır;

  • İlk camı onlar yapmıştır.
  • İşlenmiş bronzu, fildişini, seramiği, doğu camını ve özellikle lal renginde bir deniz kabuklusundan elde edilen boyayla boyanmış kumaşları her yörede tanıttılar.
  • Bugünkü modern alfabenin temelini Fenikeliler atmıştır.
  • Denizde yıldızlara bakarak yönlerini tayin etmiş ve yeni ülkelere yelken açmışlardır.
  • Fenikeliler ticaret yaparken bir yandan da ülkeler arasında kültür alışverişini sağlamışlardır.
  • Resim yazısı Mısır’dan Fenike’ye, Fenike’den de Yunanistan’a geçerken değişikliğe uğramış, harflere dönüşmüştür. Harfler ve rakamlar Fenikeliler için çok önemli olmuştur. Her Fenike gemisinde not alan, hesap tutan, okuryazar bir adam mutlaka bulunmuştur. Fenike alfabesi, tüccarlar aracılığıyla Akdeniz’in her yerine yayılmıştır. Fenike alfabesinde 22 sessiz harf vardır ve sağdan sola doğru yazılmıştır.
    • Fenikeliler için ticaret her zaman kolay olmamış, tehlikelerle karşılaşmışlardır. Düzenli bir orduları olmayan ve ordusunun büyük bir kısmı ücretli askerlerden oluşan Fenikeliler kısa sürede gücünü kaybetmiştir.

Fenikede Din

  • Mezopotamya kavimlerinde olduğu gibi, Fenikeliler de politeisttiler. Tanrıları erkek ve dişi olmak üzere ikiye ayrılırdı. Ayrıca her şehrin bir tanrı ve tanrıçası vardı. Bereket tanrıçası Astart, tarım tanrıçası Atargatis en büyük tanrılarındandı. Dağlar ve tepelere tapınak yapıp, ilk doğan erkek çocuklarını tanrılarına kurban edip, oturarak taparlardı. MÖ VI. yüzyılda Pers istilasına uğramıştır. Büyük İskender tarafından yenilgiye uğratılan Fenikeliler MÖ 65 yılında Roma’nın Suriye eyaletine bağlanmışlardır.

 

İLAÇ BİLGİ

KARTACA

Aslen Fenikelilerin bugünkü Tunus sınırları içerisinde kurmuş olduğu en büyük ve de en güçlü kolonidir. Romalılar, İtalya’yı ele geçirdikten sonra topraklarını daha da genişletmek için M.Ö. 264 ile M.Ö. 146 yılları arasında Kartaca’lılar ile birçok savaş yapmışlardır. “Pön savaşları” da denen bu savaşların ilkinde Romalılar Kartacalılar’dan gemi yapma sanatını ve onları denizde nasıl yenebileceklerini öğrenmişlerdir. İkinci Pön savaşında ise Kartaca Generali Hannibal, ordusu ile Alp Dağlarını aşarak bütün İtalya’yı ele geçirmiştir. Romalılar, hiç vazgeçmeden büyük bir hırsla savaş üzerine savaş yaparak İtalya’yı almış, daha sonra Afrika’ya geçerek Hannibal’ın ordusunu M.Ö. 202’de Kartaca yakınlarındaki Zama’da yenilgiye uğratmışlardır. M.Ö. 149 ile M.Ö. 146 yılları arasındaki 3. Pön (Punic) savaslarının sonucunda, Roma, daha önce Kartacalıların elinde bulunan Afrika ve İspanya’yı işgal etmiş ve Kartaca’yı yakıp yıkmışlardır.

 

B. İbraniler

  • İbranilerin tek tanrılı bir dini inanışları vardır. İlk çağ uygarlıkları ‘ndan tek tanrılı dine inanan ilk kavimdir, dinleri Musevilik (Yahudilik) bilinen ilk tek tanırılı din, kutsal kitapları Tevrat (Hz. Musa), tanrıları ise Yahova‘dır. İbraniler dinleri olan Museviliği (Yahudilik) Milli bir din (Ancak doğuştan bu dinin mensubu olunur anlayışı) olarak kabul etmişlerdir, bu sebeple bu din fazla yayılış göstermemiştir. İbranilerin merkezi Kudüs’tür.
  • İbraniler medeniyetinin en önemli eserlerinden biri, Hz. Süleyman döneminde, Kudüs’te yapılan Mescid-i Aksa (Al-Aqsa)’dır. (Günümüze kadar gelen kutsal mekân Mescid-i Aksa defalarca tahrip edilmiş, yıkılmış ve tekrar restore edilmiştir.) Mescid-i Aksa; Hz. Süleyman döneminden bu zamana, ilahi dinlerin merkezi olmuştur. Müslümanlığında ilk kıblesi ve kutsal mekânlarından biridir.
  • İlk İbrani Devleti MÖ 1025’te Hz. Davut tarafından kuruldu. Devletin başkenti Kudüs’tür. Hz. Musa’yı peygamber olarak tanıdıkları için İbranilere Musevi de denir. İbrani Devleti, Kral Süleyman’ın ölümünden sonra başkenti Samiriye olan İsrail Devleti ve başkenti Kudüs olan Yahudi Devleti olmak üzere ikiye ayrıldı.
  • İsrail Devleti MÖ 722’de Asurlularca, Yahudi Devleti de MÖ 586’da Babil Devleti’nce yıkıldı.  Babil Kralı Nabukadnezar, Yahudileri Babil’e tutsak olarak götürdü. Yahudiler orada elli yıl tutsak kaldıktan sonra Persler tarafından kurtarılarak yurtlarına geri dönebildiler.  Perslerden sonra İskender ve Roma imparatorluklarının egemenliğine girdiler.  Roma İmparatorluğu’na karşı ayaklanan Yahudiler, Romalılar tarafından dünyanın çeşitli yerlerine sürüldüler.

 


Yorumlar - Yorum Yaz
Anket
"PAROLAMIZ YA İSTİKLAL YA ÖLÜM" KİTABIMIZI OKUDUNUZ MU?
TÜRK İSLAM DEVLETLERİ TARİHİ
OSMANLI DEVLETİ TARİHİ
abdullahhoca

SİTEMİZE GÖSTERMİŞ OLDUĞUNUZ İLGİYE TEŞEKKÜRLER...
TARİH BİZDEN ÖĞRENİLİR.
Site Haritası