PAROLAMIZ YA İSTİKLAL YA ÖLÜM

Abdullah ŞAHİN

MENÜ
10.SINIF TARİH DERSİ
12.SINIF İNKILAP TARİHİ DERSİ
T.C İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK
ÇAĞDAŞ TÜRK VE DÜNYA TARİHİ
YNT TV

ATATÜRK’ÜN HAYATI

ATATÜRK’ÜN HAYATI
 
   Mustafa Kemal, 1881 yılında Selanik’te Ahmet Subaşı Mahallesi’nde dünyaya geldi. Zübeyde Hanım ve Ali Rıza Efendi çiftinin dördüncü çocuklarıydı. Mustafa Kemal, Ali Rıza Efendi ile Zübeyde Hanım’ın; Fatma, Ömer, Ahmet, Mustafa, Makbule ve Naciye adlarındaki altı çocuğundan biridir. Mustafa ve Makbule dışındaki diğer çocukları küçük yaşta vefat etmişlerdir.

   Ali Rıza Efendi’nin babası, Kırmızı (Kızıl) Hafız olarak da bilinen Hafız Ahmet’tir. Ali Rıza Efendi ilk olarak Vakıflar İdaresinde kâtiplik, sonrasında Asakir-i Millîye Taburu’nda teğmenlik ve gümrük memurluğu görevlerinde bulunmuştur (1876-1877). Fakat daha sonra memurluktan ayrılıp tuz ve kereste ticaretiyle uğraşmıştır.

   Zübeyde Hanım’ın babası, Sofuzadeler diye tanınan Feyzullah Ağa’dır. 1857 doğumlu Zübeyde Hanım ile 1841 doğumlu Ali Rıza Efendi, 1871 yılında evlenmişlerdir. Mustafa Kemal’in dünyaya geldiği yüzyıl, Osmanlı Devleti’nin en buhranlı dönemine denk gelmekteydi. Ekonomik açıdan zor bir sürece girilmişti. Sanayi İnkılabı’nı yakalayamayan Osmanlı Devleti’nin el emeğine dayalı yerli sanayisi çökme noktasına gelmişti. Mustafa Kemal’in doğduğu yıl, hükûmetin çıkardığı Muharrem Kararnamesi ile Osmanlı Devleti dış borçlarını ödeyemeyeceğini açıklamıştı. Yine bu dönemde Fransız İhtilali’nin etkisiyle ortaya çıkan milliyetçilik akımı Osmanlı Devleti’nin parçalanma sürecini hızlandırmıştı. Balkan devletleri Osmanlıdan koparak tek tek bağımsızlıklarını kazanmışlardı. Mustafa Kemal’in karakteri ve düşünceleri doğup büyüdüğü bu sıkıntılı çevrede ve bu buhranlı dönemde gelişmişti.
 

ABDULLAH HOCA UYARIYOR

Ali Rıza Efendi’nin ailesi; OsmanlıDevleti’nin Rumeli’yi iskân siyaseti doğrultusunda, Anadolu’dan göç ettirilerek Makedonya’da Manastır ilinin Debre-i Bâlâ Sancağı’na yerleştirilmiş Kocacık Yörüklerindendir. Zübeyde Hanım’ın ataları, Fatihn Sultan Mehmet döneminde, Konya yöresinden Rumeli’ye göç ettirilmiş ‘Konyarlar’ diye adlandırılanTürkmenlerdendir. Aile Langaza’ya Vodina’dan gelmiş, oradan da Selanik’e göç etmiştir.

 
 

MUSTAFA KEMAL'İN OKUDUĞU OKULLAR

1-Mahalle Mektebi (Selanik)

2-Şemsi Efendi Okulu (Selanik)

3-Selanik Mülkiye Rüştiyesi ( Selanik)

4-Selanik Askeri Rüştiyesi: 1893 – 1895 ( Selanik)

5-Manastır Askeri İdadisi: 1895 – 1899 (Manastır Şehri Makedonya)

6-Harp Okulu: 13 Mart 1899 - 10 Şubat 1902 (İstanbul)

7-Harp Akademisi: 1902 - 11 Ocak 1905 (İstanbul)


Atatürk’ün Kurduğu Cemiet ve Partiler

1-Vatan ve Hürriyet-Şam

2-Anadolu ve Rumeli Müdafayı Hukuk Cemiyeti-1919

3-Cumhuriyet Hal Fırkası-1920

 

Not: Mustafa Kemal, Mustafa Cantekin ve Kırşehirli Lütfi Müfit (Özdeş) Efendiyle birlikte Şam’da gizlice Vatan ve Hürriyet Cemiyeti'ni kurdular.



MUSTAFA KEMAL'İN FİKİR HAYATINDA ETKİLİ KİŞİLER VE ETKİ ALANLARI

1-Namık Kemal - Vatan ve Özgürlük

2-Ziya Gökalp-Halkçılık ve Milliyetçilik

3-Mehmet Emin Yurdakul-Milliyetçilik

4-Tevfik Fikret-Batıcılık

5-Topçu Kolağası Mehmet Tevfik Bilge-Tarih

6-Ömer Naci-Edebiyat

7-Nakiyüddin Yücekök-Fransızca Öğretmeni

8-Yüzbaşı Naci Eldeniz – Savaş Taktiği

9-Taktik (strateji) öğretmeni Yarbay Nuri Bey’den etkilenmiştir.

10-Descartes (Dekart)-Özgürlük

11-Kant’ın (Kant) ve Voltaire’in (Volter) hümanist ve özgürlükçü,

12-Rousseau ve Montesquieu’nün (Monteskü) Cumhuriyetçi düşüncelerinden

13-Jean Jacques Rousseau (Jan Jak Ruso) - Batıcılık

14-Voltaire (Volter), Montesquieu (Monteskiyö)- Batıcılık

15-Auguste Comte’un (Agust Komt) pozitivizm akımından etkilenmiştir.



ABDULLAH HOCA UYARIYOR
Picardie (Pikardi) Manevraları
I. Dünya Savaşı'nda Britanyalı ve Fransız ordularına başkomutanlık yapan Mareşal Foch komutasında yapılmıştır. Osmanlı İmparatorluğu bu manevralara Binbaşı Selahaddin Bey ve Kolağası Mustafa Kemal'i gözlemci olarak göndermişti. Mustafa Kemal, 12 Eylül - 18 Eylül 1910'da Fransa'da düzenlenen Picardie Manevraları'na gönderildi. Fesi kaldırma fikri bu seyahatinde yaşadığı bir olay sonucu oluşmuştur.

MUSTAFA KEMAL'İN YAZDIĞI KİTAPLAR

1-Tâbiye Meselesinin Halli ve Emirlerin Sureti Tahririne Dair Nesayih

2-Takımın Muharebe Talimi (Almanca'dan çeviri - 1908)

3-Cumalı Ordugâhı - Süvari: Bölük, Alay, Liva Talim ve Manevraları (1909)

4-Tâbiye ve Tatbikat Seyahati (1911)

5-Bölüğün Muharebe Talimi (Almanca'dan çeviri - 1912)

6-Zabit ve Kumandan ile Hasbihal (1918)

7-Nutuk (1927)

8-Vatandaş İçin Medeni Bilgiler (Manevi kızı Afet İnan yayımladı) (1930)

9-Geometri (isimsiz yayımlandı) (1937)

10-Arıburnu Muharebeleri Raporu,

11-Anafartalar Muharebatına Ait Tarihçe,

12-Karsbat Hatıraları,

13-Hatıra Defteri,

14-Söylev ve Demeçler,

15-Tarih Kitabı 

16-İslam Tarihi Bölümü

 
 
 

ATATÜRK’ÜN MANEVİ ÇOCUKLARI

1-Abdurrahim Tunçok: 8 yaşındayken evlat edindiği Abdurrahim kimsesiz bir çocuktu. 1908 doğumlu Abdurrahim 1999 yılında vefat etmiştir. Atatürk’ün kişisel mirasının tek varisiydi. Üniversite eğitimini Berlin’de almıştır.

2-Afet İnan: 1908 yılında Selanik’te doğan Afet İnan tarihçi ve sosyoloji profesörü olmuştur. 1985 yılında, 77 yaşındayken vefat etmiştir.

3-Nebile Hanım: 1927 yılında İstanbul Çapa Öğretmen Okulu’ndan Dolmabahçe Sarayı’na getirilen üç kız öğrenciden biriydi. bu ziyaret Nebile Hanım’ın, Atatürk’ün manevi kızı olmasını sağladı

4-Rukiye Erkin: kimsesiz bir kız çocuğu olan Rukiye, Atatürk tarafından evlat edinilmiş, Ankara’ya getirilerek tüm bakımı ve eğitim masrafları karşılanmıştır. Atatürk Rukiye Hanım’ı bir yüzbaşıyla evlendirmiştir.

5-Sabiha Gökçen: 1913 yılında Bursa’da doğan Sabiha Hanım dünyanın ilk kadın savaş pilotu ve aynı zamanda Türkiyenin de ilk kadın pilotudur. Sabiha Gökçen 2001 yılında 88 yaşındayken Ankara’da vefat etmiştir.

6-Sığırtmaç Mustafa: Yalova’nın köyünde bir çoban olan Mustafa’ya Atatürk atla gezintiye çıktığı sırada rastlamış ve evlat edinmiştir. Sığırtmaç Mustafa tıpkı manevi babası gibi asker olmak istemiş, Kuleli Askeri Lisesi ardından Harp Okulunda okumuş ve subay olmuştur.

7-Ülkü Adatepe: 1932 doğumlu Ülkü Adatepe Atatürk’ün en küçük manevi kızıdır. Zübeyde Hanım’ın evlatlık kızı Vasfiye Hanım’ın kızıdır.

 
 

Atatürk’ün yaşamına etki eden şehirler;

1-Selanik: Osmanlının Batıya açılan Penceri olarak bilinir.

2-Manastır: Konsolosluklar şehri olarak bilinir.

3-İstanbul: Harp Akademisi yılları

4-Şam: Vatan ve Hürriyet Cemiyetini kurmuştur.

5-Sofya: Ateşemiliter olarak görev yapmıştır. Askeri elçi.

 

Kurtuluş Savaşına Kadar Atatürk’ün Görev Yaptığı Yerler
  • 1905-1907 Şam’da 5. Ordu emrinde görev yaptı.
  • 1907’de Kolağası (Kıdemli Yüzbaşı) oldu. Manastır’a III. Ordu’ya atandı.
  • 19 Nisan 1909’da İstanbul’a giren Hareket Ordusu’nda Kurmay Başkanı olarak görev aldı.
  • 1910 yılında Fransa’ya gönderildi. Picardie Manevraları’na katıldı.
  • 1911 yılında İstanbul’da Genel Kurmay Başkanlığı emrinde çalışmaya başladı.
  • 1911 yılında İtalyanların Trablusgarp’ı işgaliyle ile başlayan savaşta, Mustafa Kemal bir grup arkadaşıyla birlikte Tobruk ve Derne bölgesinde görev yaptı.
  • 22 Aralık 1911’de İtalyanlara karşı Tobruk Savaşında zafer elde etti.
  • 6 Mart 1912’de Derne Komutanlığına getirildi.
  • 1912 yılının Ekim ayında Balkan Savaşları başlayınca Mustafa Kemal Gelibolu ve Bolayır’daki birliklerle savaşa katıldı. Dimetoka ve Edirne’nin geri alınışında büyük katkıları görüldü.
  • 1913 yılında Sofya Ateşemiliterliğine atandı. Bu görevde iken 1914 yılında yarbaylığa yükseldi. Ateşemiliterlik görevi Ocak 1915’te sona erdi.
  • I. Dünya Savaşı başlaması üzerine, Mustafa Kemal 19. Tümeni kurmak üzere Tekirdağ’da görevlendirildi. Atatürk’ün sırayla Görev Yaptığı Yerler
  • 1914’te patlak veren I. Dünya Savaşı’nda, Mustafa Kemal Çanakkale’de bir kahramanlık destanı yazıp İtilaf Devletlerine “Çanakkale geçilmez! ” dedirtti. 18 Mart 1915’te Çanakkale Boğazını geçmeye kalkan İngiliz ve Fransız donanması ağır kayıplar verince Gelibolu Yarımadası’na asker çıkarmaya karar verdiler. 25 Nisan 1915’te Arıburnu’na çıkan düşman kuvvetlerini, Mustafa Kemal’in komuta ettiği 19. Tümen Conkbayırı’nda durdurdu. Mustafa Kemal, bu başarı üzerine albaylığa yükseldi. İngilizler 6-7 Ağustos 1915’te Arıburnu’nda tekrar taarruza geçti. Anafartalar Grubu Komutanı Mustafa Kemal 9-10 Ağustos’ta Anafartalar Zaferini kazandı. Bu zaferi 17 Ağustos’ta Kireçtepe, 21 Ağustos’ta II. Anafartalar zaferleri takip etti. Çanakkale Savaşlarında yaklaşık 253.000 şehit veren Türk ulusu onurunu İtilaf Devletlerine karşı korumasını bilmiştir. Mustafa Kemal’in askerlerine; “Ben size taarruzu emretmiyorum, ölmeyi emrediyorum!” emri cephenin kaderini değiştirmiştir.
  • Çanakkale Savaşları’dan sonra Mustafa Kemal 1916’da Edirne ve Diyarbakır’da görev aldı.
  • 1 Nisan 1916’da tümgeneralliğe yükseldi. Rus kuvvetleriyle savaşarak Muş ve Bitlis’in geri alınmasını sağladı.
  • Şam ve Halep’teki kısa süreli görevlerinden sonra 1917’de İstanbul’a geldi.
  • Velihat Vahidettin Efendi’yle Almanya’ya giderek cephede incelemelerde bulundu. Bu seyahatten sonra hastalandı. Viyana ve Karisbad’a giderek tedavi oldu.
  • 15 Ağustos 1918’de Halep’e 7. Ordu Komutanı olarak döndü. Bu cephede İngiliz kuvvetlerine karşı başarılı savunma savaşları yaptı.
  • Mondros Mütarekesi’nin imzalanmasından bir gün sonra, 31 Ekim 1918’de Yıldırım Orduları Grubu Komutanlığına getirildi. Bu ordunun kaldırılması üzerine 13 Kasım 1918’de İstanbul’a gelip Harbiye Nezâreti’nde göreve başladı.
  • 30 Ekim 1918 Mondros Ateşkes Antlaşması’ndan sonra İtilaf Devletleri’nin Osmanlı topraklarını işgale başlamaları üzerine; Mustafa Kemal 9. Ordu Müfettişi olarak 19 Mayıs 1919’da Samsun’a çıktı.
 
Mustafa Kemal yönetimindeki Türk Kurtuluş Savaşı’nın önemli aşamaları şunlardır:
1-Gümrü’nün (7 Kasım 1920) kurtarılışı ve Sarıkamış (20 Eylül 1920), Kars (30 Ekim 1920)
2-Çukurova, Gazi Antep, Kahraman Maraş, Şanlı Urfa savunmaları (1919- 1921)
3-Sakarya Zaferi (23 Ağustos-13 Eylül 1921)
4-I.İnönü Zaferi (6 -10 Ocak 1921)
5-II.İnönü Zaferi (23 Mart-1 Nisan 1921)
6-Büyük Taarruz, Başkomutan Meydan Muhaberesi ve Büyük Zafer (26 Ağustos 9 Eylül 1922)
7-Türkiye Büyük Millet Meclisi Sakarya Zaferinden sonra 19 Eylül 1921’de Mustafa Kemal’e Mareşal rütbesi ve Gazi unvanını verdi.
8-Kurtuluş Savaşı, 24 Temmuz 1923’te imzalanan Lozan Antlaşması’yla sonuçlandı. Böylece Sevr Antlaşması’yla paramparça edilen, Türklere 5-6 il büyüklüğünde vatan bırakılan Türkiye toprakları üzerinde ulusal birliğe dayalı yeni Türk devletinin kurulması için hiçbir engel kalmadı.
 
 
abdullahhoca.com UYARIYOR
M.Kemal’in Harp Okulu ve Harp Akademisinden Hocaları ve Sınıf Arkadaşları
       Mustafa Kemal 13 Mart 1899’da İstanbul’da harp okuluna başladı. Mustafa Kemal’in harp okulundaki öğrenimi sırasında eğitiminde ve yetişmesinde etkili olan başlıca hocaları; Yüzbaşı Naci Bey, Fransızca Öğretmeni Necip Asım Bey, Talim Öğretmeni Rahmi Paşa, Binbaşı Fazıl Bey ve Teğmen Osman Efendi’ydi.
      Ali Fuat (Cebesoy), Kazım (Karabekir), Refet (Bele), Cafer Tayyar (Eğilmez), Nuri (Conker), Mehmet Arif (Ayıcı), Ali Fethi (Okyar) gibi Millî Mücadele Dönemi’nin ünlü subayları, aralarında bir ya da iki devre fark bulunsa da, Mustafa Kemal’le aynı dönemde harp okulunda bulunmuşlardır.
Harp okulunu başarıyla bitiren Mustafa Kemal, aynı yıl teğmen rütbesi ile İstanbul’da Harp Akademisinde öğrenime başladı. Onun üzerinde büyük etkiler bırakan başlıca hocaları; Topçu Feriki Ahmet Muhtar Paşa, Kurmay Binbaşı Refik Bey, Kurmay Yarbay Macit Bey, Pertev Paşa, Kurmay Albay Hasan Rıza Bey, Kurmay Albay Zeki Bey ve Kurmay Yarbay Trabzonlu Nuri Bey’di. Akademideki bütün bu hocaları dil bilen, iyi yetişmiş, deneyimli subaylardı. Mustafa Kemal, akademide bir yandan mesleki bilgilerini geliştirirken diğer yandan da ülke sorunlarıyla ilgilenip dünyadaki gelişmeleri takip etmekteydi.


  ATATÜRK’ÜN ÇIKARDIĞI GAZETELER                                          

Minber

Atatürk’ün ilk gazete çıkarma girişimi İstanbul’da yayınlanan “Minber”dir. Minber, Mustafa Kemal’in isteği üzerine yayın hayatına girmiştir. Gazeteyi 1918 yılında en yakın arkadaşı Ali Fethi Okyar ile birlikte çıkarmıştır. “Minber” ve “Hatip” takma adlarını kullanarak yazılar kaleme almıştır.  Hürriyetperver Avam Fırkası çevresinde siyasi çalışmalar yürütmüştür.

İrade-i Milliye

Atatürk ikinci gazetesini Sivas Kongresi’nden sonra çıkarmıştır. 4 Eylül 1919 günü başlayan ve 11 Eylül’de sona eren Sivas Kongresi’nin ardından Mustafa Kemal çevresindekilerden yeni çıkaracağı gazete için güvenilir bir yazı işleri müdürü bulmalarını ister. Aranan yazı işleri müdürü bulunur ve gazete çok kısa bir süre içinde çıkarılır. Heyet-i Temsiliye adına Mustafa Kemal tarafından kurulmuş olan gazetenin imtiyazı Selahattin Ulusalerk’e aittir. Gazetenin yazı işleri müdürü ise Mazhar Müfit Kansu’dur. Gazetenin adı ve başlık altı Mustafa Kemal tarafından tespit edilmiştir; “İrade-i Milliye” (Metalip ve Amali Milliye’nin Müdafiidir).

Hakimiyet-i Milliye

Mustafa Kemal Paşa, Heyet-i Temsiliye üyeleriyle birlikte Ankara’ya geldiğinde burada alınacak kararların millete duyurulması için bir gazeteye ihtiyaç duyduğunu söylemiştir ve burada verdiği ilk direktif de “bir gazete çıkaracağız” olmuştur. Ankara’da doğru dürüst bir matbaa bulunmadığı için Konya’dan getirtilen baskı makinesi meclis bahçesindeki bir binaya yerleştirilmiş ve iki hafta içinde gazete çıkartılmıştır. Bu gazetenin adını da Mustafa Kemal vermiştir; “Hakimiyet-i Milliye”. İlk sayının gazete başlığının altında ise “mesleği milletin iradesini hakim kılmaktır” diye yazmaktadır. 10 Ocak 1920 günü yayınlanan gazetenin ilk başyazısını Mustafa Kemal yazmıştır.

Gazete Anadolu’da kurulan Anadolu ve Rumeli Müdafa-i Hukuk Cemiyeti’nin yayın organıdır.

Hakimiyet-i Milliye daha sonra da “Ulus” adıyla çıkmaya devam etmiştir.

 
 
 
 
 
 
 

Yorumlar - Yorum Yaz
Anket
"PAROLAMIZ YA İSTİKLAL YA ÖLÜM" KİTABIMIZI OKUDUNUZ MU?
TÜRK İSLAM DEVLETLERİ TARİHİ
OSMANLI DEVLETİ TARİHİ
abdullahhoca

SİTEMİZE GÖSTERMİŞ OLDUĞUNUZ İLGİYE TEŞEKKÜRLER...
TARİH BİZDEN ÖĞRENİLİR.
Site Haritası