PAROLAMIZ YA İSTİKLAL YA ÖLÜM

Abdullah ŞAHİN

MENÜ
10.SINIF TARİH DERSİ
12.SINIF İNKILAP TARİHİ DERSİ
T.C İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK
ÇAĞDAŞ TÜRK VE DÜNYA TARİHİ
YNT TV

III.AHMET DÖNEMİ

III. AHMET DÖNEMİ (1703-1730)

III. Ahmet’in şehzadelik hayatı sarayda geçti. Çok iyi bir eğitim görerek yetişti. Tahta çıktığında 30 yaşındaydı. Edirne Olayı ile yeniçeriler II. Mustafa’yı tahttan indirince 22 Ağustos 1703’te padişah oldu. III. Ahmet iyi bir eğitim alması yanında musikiye son derece meraklıydı. Güzel şiirler yazardı. Hat sanatında ustaydı. Eğlenceye düşkünlüğü ve barışseverliği ile tanınmıştı. III. Ahmet’in saltanatının büyük bir kısmında Damat İbrahim Paşa sadrazamlık yaptı. Bu dönemde Avrupa yakından izlendi. Özellikle Lale Devri’nde İstanbul’da pek çok mimari eser yapıldı. III. Ahmet Çeşmesi dönemin en ünlü eserlerinden biridir. III. Ahmet 1730 yılında çıkan Patrona Halil İsyanı yüzünden tahtı I. Mahmut’a devretmek zorunda kaldı.

Edirne Olayı ve III. Ahmet’in Padişah Olması

II. Mustafa Karlofça Antlaşmasından sonra Edirne’ye çekilmişti. Şeyhülislam Feyzullah Efendi bu durumdan yararlanarak yakınlarını önemli devlet memurluklarına getirmişti. Şeyhülislamın düşmanları ve çıkarları elden gidenler padişahın İstanbul’a gelmesini istediler. II. Mustafa İstanbul’a gelmemiş, bunun üzerine İstanbul’da isyan çıkmıştır. Şeyhülislam önce hapsedildi, sonrada idam edildi. Asiler II. Mustafa’yı tahtan indirerek yerine III. Ahmet’i padişah yaptılar. Bu olay cebeciler olayı olarak ta adlandırılmıştır.


Prut Seferi ve Antlaşması ( III. Ahmet Dönemi-1711)

Rusya, Osmanlı devleti ile yapacağı mücadele için Ortodoksları kışkırtmaya başladı. Osmanlı devleti ise İstanbul antlaşmasını değiştirmek için savaşa bahane arıyordu. Sadrazamlığa Baltacı Mehmet Paşa getirilmişti.(1710)  Rusya’nın başında bulunan Çar Petro, Eflak ve Boğdan beylerini, isyana kışkırtıyordu. Bütün bu sebeplerden ötürü Rusya’ya savaş ilan edildi. (1711)Sadrazam Baltacı Mehmet Paşa büyük bir orduyla Eflak’a girdi. Aynı zamanda Mehmet Paşa komutasındaki Osmanlı donanması Karadeniz’e açıldı. Kırım hanlığı ordusu da Prut civarına geldi. Çar Petro ve Rus ordusu Prut ırmağı kıyısında abluka altına alındı. Rus ordusu çaresiz durumdaydı. Çar barış isteğinde bulundu. Kırım hanı ve İsveç kralı barış taraftarı değildi, fakat Baltacı Mehmet Paşa’nın;  Yeniçerilere güvenmemesi Kuşatmanın uzun sürmesi ve yeni bir kutsal ittifak endişesi Rusların ateş gücü yüksek silahlarının kaybı artıracağı endişesi sebepleriyle barışa karar verildi ve Prut antlaşması imzalandı.

 

Prut Antlaşması (1711)

£  Ruslara verilen Azak kalesi geri alınacak.

£  Ruslar İstanbul’da devamlı elçi bulunduramayacak.

£  Rusya Lehistan’ın iç işlerine karışmayacak.

£  Demirbaş Şarl ve maiyeti serbestçe geri dönebilecek.

£  Osmanlı esirleri serbest bırakılacak.

£  Kaybedilen toprakların geri alınabileceği fikri ortaya çıktı.

 

Pasorofça Antlaşması – 1718 ( III. Ahmet Dönemi)

Osmanlı devleti Prut seferinin kaybettiği toprakların geri alınmasındaki başarıyı görünce Mora’nın kurtarılmasına yöneldi. Venedikli korsanların Osmanlı ticaret gemilerine saldırması bahane edilerek savaş ilan edildi.(1715) Modon, Koron ve Navarin alındı. Böylece Mora’nın fethi tamamlandı. Osmanlı devletinin başarısından telaşa düşen Avusturya Karlofça Antlaşmasının bozulduğunu ileri sürerek Venedik’in kaybının ödenmesini istedi. Sadrazam Ali Paşa’nın ısrarı ile Avusturya’ya savaş ilan edildi. (1716) Osmanlı ordusu Macaristan’a girdi. Peter Varadin’de Prens Ojen’e karşı başarılı olunamadı. İngiltere ve Felemenk hükümetlerinin araya girmesi ile Pasorafça Antlaşması yapıldı.

Pasorafça Antlaşması ile ;

£  Yukarı Sırbistan, Belgrat ve Banat Avusturya’ya verildi.

£  Mora yarımadası ve Girit iskelesi Osmanlıda kaldı.

£  Dalmaçya, Bosna, Arnavutluk kıyısı Venedik’e verildi.

£  Venedikliler Mora Yarımadası'nı, Korintos ile çevresini, Egin Körfezindeki adaları, İyonya Adalarını, Aya Mavri Adasını ve Girit’te üç iskeleyi Osmanlı Devletine verecekti.

£  İran yoluyla Avrupa'ya gelen tüccarlar, dönüşte Tuna gümrük vergilerinden muaf tutulacaktı.

£  Yapılan anlaşma 24 yıl geçerli olacak.

£  Osmanlı devleti Avrupa’ya geçişte çok önemli bir üstü olan Belgrat’ı kaybetti.

£  Bu anlaşma ile Lale devri başlamıştır.

£  Kaybedilen toprakların geri alınabileceği fikri ortadan kalkmıştır.

 

OSMANLI- İRAN İLİŞKİLERİ

Savaşların sebepleri:

é  Batıda kaybedilen toprakları doğuda telafi etmek, İran da ki karışıklıklardan yararlanma isteği.

é  İran Şahı’nın İran'da ki Sünnileri zorla Şiileştirmek istemesi ve Sünnilerin Osmanlıdan yardım isteği.

é  Rusların Kafkaslardaki ilerleyişine engel olmak .

Rus çarı Petro Kafkaslara inerek Derbent ve Batum’u işgal etti. Osmanlı ise Hay ve Kirmanşah taraflarını alarak Kafkasya’ya girdi. (1723) Osmanlı ve Rusya karşı karşıya geldi. Fransa’nın arabuluculuğu ve Rusların teklifi ile İran’ın iki devlet arasında paylaşılmasına karar verildi.

 

İstanbul Antlaşması –1724- ( III. Ahmet Dönemi)

Osmanlı İmparatorluğu ile Rusya arasında imzalanan bir dostluk anlaşmasıdır. Osmanlı Devleti ve Rusya, İran'a saldırıp Kuzey Kafkasya'da karşı karşıya gelince İngiltere ve Hollanda'nın araya girmesi ile imzalanmıştır. Bu antlaşmayla olası bir Osmanlı-Rus savaşı önlenerek Safevilerin Kafkaslardaki toprakları Osmanlı Devleti ve Rusya tarafından paylaşılmıştır.

Antlaşmanın bazı önemli maddeleri şunlardı:

ž  Derbent, Bakü Kaleleri ve Dağıstan, Rusya'ya bırakıldı.

ž  Gence, Karabağ, Ahıska, Revan ve Tebriz Osmanlı Devleti'ne verildi.

ž  Ama İran'da Safevi Şahı I. Hüseyin'in İran'ı istila eden Afganlara esir düşmesiyle yönetimi ele geçiren Avşar Türklerinden Nadir Şah bu antlaşmayı tanımamış ve Osmanlılara savaş açmıştır.

ž  Bu anlaşma ile ilk kez Ruslarla ittifak yapıldı.

 

Hemedan Antlaşması, 1727 (III.Ahmet)

1727 yılında Osmanlı Devleti ile Safevi-İran yönetimi arasında imzalanan bir barış antlaşmasıdır. 1723-1727 Osmanlı-İran Savaşı'nı sona erdirmiştir. 1723 yılında Şirvan'da çıkan karışıklıklar üzerine Rusya ile anlaşan Osmanlı Devleti'nin Kafkasya ve İran'a üç cephede savaş açtığı; Hoy, Hemedan ve Revan'dan sonra Van Valisi serasker Köprülüzade Abdullah Paşa'nın 1725 yılında Tebriz'e girdiği bilinmektedir. Ama ardından Andican'da Safevîlerin Afşar asıllı kumandanı Nadir karşısından alınan yenilgi üzerine İran Şahı II. Tahmasp ile Hemedan Barışı imzalanmıştır.  Bu antlaşmayla Osmanlılar Tebriz dışında ele geçirmiş oldukları Nihavend, Kirmanşah ve Hemedan'ı İran'a geri verdiler.

 

III. Ahmet Donemi Islahatlari

XVIII. yüzyılda Osmanlı Devleti’nin askerî, teknik ve bilimsel konularda Avrupa’nın gerisinde kaldığı devlet adamları tarafından görüldü. Padişah ve devlet adamları gerilemenin gerçek nedenleri üzerinde durarak devletteki aksamaların ortadan kaldırılması için çalıştılar. Savaşlarda yenilgilerin artması üzerine Osmanlı Devleti, Avrupa’yı yakından tanıma ihtiyacı duydu. Barışçıl bir siyasetten yana olan III. Ahmet, Avrupa’daki gelişmeleri yakından takip etmek istedi. Avrupa’daki gelişmeleri Osmanlı ülkesine getirerek devletin aksayan kurumlarının düzeleceğine inandı. Bu amaçla İngiltere, Fransa ve Hollanda elçileriyle temasa geçildi. Yirmisekiz Çelebi Mehmet Paris’e elçi tayin edildi.

 




Yorumlar - Yorum Yaz
Anket
"PAROLAMIZ YA İSTİKLAL YA ÖLÜM" KİTABIMIZI OKUDUNUZ MU?
TÜRK İSLAM DEVLETLERİ TARİHİ
OSMANLI DEVLETİ TARİHİ
abdullahhoca

SİTEMİZE GÖSTERMİŞ OLDUĞUNUZ İLGİYE TEŞEKKÜRLER...
TARİH BİZDEN ÖĞRENİLİR.
Site Haritası